Mijn stage is gestart op 21 november, ik heb dus al enkele blogposts klaar staan. In het begin zal ik elke maandag en vrijdag een nieuwe blogpost online zetten. Later zal ik elke vrijdag posten.

Inleiding op het democratisch onderwijs:
Doordat ik mijn blog richt op verschillende doelgroepen, ga ik er vanuit dat nog niet iedereen weet wat het democratisch onderwijs precies inhoudt. Ik zal hieronder een korte beschrijving geven van de gedachte achter het democratisch onderwijs, dit kan echter op kleine punten verschillen van de praktijk. Voor de visie van DOE040 zou ik je graag door willen verwijzen naar http://www.doe040.nl/de-school/.

Binnen het dem. onderwijs staat één basisprincipe vast: 'een kind kan niet niet leren'. Van alles om ons heen, zelfs van de simpelste dingen die we dagelijks doen, kunnen we leren, meestal beseffen we het zelf niet eens. DOE040 legt de nadruk op het doen en probeert een sfeer te creëren waarin veel mogelijk is, hierdoor kan de leerling (bijna) alles doen zoals hij/zij dit graag wil doen. De school biedt een leeromgeving waarin de mogelijkheden eindeloos zijn. Wat de leerling erin zal doen, is volledig afhankelijk van wat de leerling wil doen. Ieder kind wil leren, punt. Wanneer een leerling dit niet op zijn eigen tempo kan doen, raakt deze wil afgestompt. In het democratisch onderwijs heeft de leerling alle tijd en ruimte om op zijn eigen tempo te leren. 

Docenten zijn aanwezig als aanspreekpunten en bieden ondersteuning wanneer een leerling aangeeft dat hij/zij uitleg behoeft. De leerling is verantwoordelijk voor het eigen leerproces, het mooie neveneffect is dat de leerling keuzes beter kan beargumenteren en zichzelf zelfstandigheid aanleert. De leerlingen worden zo min mogelijk in hokjes geplaatst; klassen bestaan niet. Bij geschiedenis is er onderscheid gemaakt tussen de onderbouw, bovenbouw en examen leerlingen. Dit is echter niet leeftijds- of niveau gebonden, iedereen mag en kan aanschuiven bij de les. De onderbouwgroep bestaat uit 6 leerlingen van 8 tot en met 16 jaar, ieder met zijn eigen motivatie om de lessen geschiedenis te volgen. De eigen motivatie die een leerling meebrengt in de les, is erg positief voor het leerproces.

Donderdag 21-11-14 tot en met vrijdag 11-12-14
De eerste weken zitten erop en ik realiseer me dat het mooi moment is om even kort terug te blikken op mijn ervaringen. De eerste weken ben ik nog wat terughoudender geweest dan ik normaal ben en heb ik me eigenlijk volledig gericht op het krijgen van een goede indruk van het dem. onderwijs. Wanneer ik de eerste keer de deur van DOE040 binnenliep, wist ik nog maar erg kort van het bestaan van het democratisch onderwijs. Ik had me nog niet zo goed  ingelezen over het dem. onderwijs en heb me vooral laten leiden door mijn ervaringen in de praktijk. Ook betrap ik mijzelf erop dat ik steeds meer actief aan het nadenken ben over het onderwijssysteem, iets wat ik voorheen nauwelijks deed. Op het Fontys heb ik tussen neus en lippen door de termen Jena-plan of Montessori-onderwijs gehoord, maar veel aandacht werd er niet aan besteedt. Nu ik juist in een alternatieve vorm van onderwijs mee mag lopen, heb ik de kans om mijn hokje, waardoor mijn denken beperkt wordt, te doorbreken. Ik kan nu wel zeggen dat ik een redelijk goed beeld heb gekregen van het onderwijs op DOE040.

In het begin van mijn stageperiode heb ik met veel mensen gesproken, veel lessen geobserveerd, maar vooral veel leerlingen geobserveerd. Het idee dat leerlingen zichzelf kunnen motiveren, was voor mij erg abstract; ik kon het me totaal niet voorstellen. Deels komt dit ook door mijn eigen middelbare school-carrière; Ik was een typische luie havo-leerling die liever passief dan actief was. Ik leerde en deed wat van mij gevraagd werd, maar daar hield het ook mee op. Ik kan wel stellen dat ik niet de verantwoordelijk voor mijn eigen leerproces op me kon nemen, maar dat wordt ook niet verwacht in het regulier onderwijs. Dat een leerling deze verantwoordelijkheid op zich kan nemen en dat zelf ook beseft, vind ik persoonlijk al beter dan de structuur in het regulier onderwijs.
Op mijn eerste stagedag was ik als brave stagiair netjes op tijd; ik was om 07:50 op school. De eerste leerling, welke om 08:10, binnen kwam, pakte direct zijn spullen en begon zelfstandig te werken aan opdrachten. Toen ik aan hem vroeg waarom hij dat deed, antwoordde hij zelfverzekerd; "Nu is het nog lekker rustig en kan ik me goed concentreren, dan kan ik vanmiddag met de anderen chillen." Dit was voor mij precies waarover ik twijfelde bij het dem. onderwijs; is een leerling in staat zichzelf te motiveren? Wat het antwoord betreft viel ik met mijn neus in de boter, heel mooi om te zien en te horen. 

Er werd mij niet verteld wat er van me verwacht werd of wat ik kon gaan doen, waardoor ik de eerste dag een beetje onwennig zoveel mogelijk mee probeerde te pikken van het ‘dagelijks leven’ op DOE. Ik ben gewend dat ik weet waar ik aan moet voldoen, wat er van me verwacht wordt. Wat dat betreft heeft het regulier onderwijs mij taakgericht gemaakt, het willen voldoen aan verwachtingen oftewel pleasen.
In de middag ontmoette ik de andere geschiedenisdocent. Ze gaf les aan 4 leerlingen, wat voor mij  een raar idee was. Raar, maar achteraf gezien heel erg prettig. Het rendement van zulke kleine klassen is naar mijn idee veel hoger, de sfeer wat informeler en de leerlingen gemotiveerder. De leerling kiest immers zelf of hij/zij hierbij wil zijn. Dit alles resulteert in een andere, betere vorm van onderwijs. In ieder geval een verbetering ten opzichte van het reguliere schoolsysteem, dat durf ik na drie weken al wel te stellen.

Na drie weken voel ik me erg op mijn gemak op DOE. Ik begin meer open te worden en neem meer initiatief. Hiermee weet ik nu ook mijn dagen te vullen. De eerste dagen wist ik niet goed wat ik moest doen op school, ik had immers maar 1 á 2 uur les en de rest van de tijd ‘zat ik daar maar’. Nu hou ik me bezig met observeren, het voorbereiden van lessen en het contact met leerlingen. Doordat er geen aparte docentenkamer of iets dergelijks is, ben ik voornamelijk met het laatste bezig en dat bevalt me erg goed. Ik leer niet alleen over het democratisch onderwijs, maar ik leer onwijs veel over het leren van leerlingen. Daarnaast kan ik de discipline en zelfstandigheid van de leerlingen zeer waarderen. Kortom: ik weet zeker dat ik een leerzame stage tegemoet ga en ik kan niet wachten om te leren.